Ali Suavi Komitesi, 8 Mayıs 1978 yılında İstanbul'da kurulmuştur. Kurucuları arasında Ali Suavi, Süleyman Asaf, Hafız Nuri, Hasköylü Hacı Ahmet, Mehmet İzzet Paşazade Süleyman, Bağdatlı Süleyman, Üsküdarlı Nuri, Filibeli Ahmet Paşa, Arnavut Salih, Hacı Ahmet, Molla Mustafa bulunmaktaydı.
Ali Suavi
Komitenin en öne çıkan kişisi Ali Suavi'dir. Ali Suavi 1839 yılında İstanbul'da doğdu.Çeşitli devlet hizmetlerinde bulundu ve ayrıca vaizlik yaptı. Osmanlı devletinin sorunlarına kafa yordu, meşrutiyet yanlısıydı. Mevcut Osmanlı yönetimine karşı muhalif olduğundan dolayı Namık Kemal ve Ziya Paşa ile birlikte 30 Mayıs 1867 yılında Paris'e kaçtı. Daha sonra Londra'ya geçti. Londra'da Muhbir Gazetesi'ni çıkardı. Namık Kemal'in çıkardığı Hürriyet Gazetesi'nde yazılar yazdı.1869 yılında Fransa'ya geçerek Ulum adlı gazeteyi çıkardı ve bu gazetede Türkçü yazılar yazdı.
Görüş olarak İslami değerleri referans alan ve Türkçü-Turancı bir çizgiyi benimsedi. Ancak Avrupa'da geçirdiği yıllarda Avrupa'daki Jön Türkler ile arası açıldı.
Ali Suavi 1876 yılında Sultan 2. Abdülhamit'in izni ile İstanbul'a döndü. 1877 yılında Galatasaray Sultanisi Müdürlüğüne getirildi. Bazı anlaşmazlıklar sebebi ile görevinden alınınca Sultan 2. Abdülhamit'e karşı şiddetli bir muhalefete başladı.
Çırağan Baskını
Gizli bir komite kurarak (Ali Suavi-Üsküdar Komitesi) Sultan 2.Abdülhamit'i devirerek yerine Sultan 5.Murat'ı geçirmeye çalışan Ali Suavi ve komitecileri 20 Mayıs 1878 günü Çırağan Sarayı'na baskın düzenledi. Yaklaşık 100-150 kişilik bir grupla düzenlenen baskın Beşiktaş Karakol Komutanı Yedi-Sekiz Hasan Paşa ve muhafızları aracılığı ile bastırıldı ve Ali Suavi başına aldığı Hasan Paşa'nın sopa darbeleri ile öldü. Böylece muhaliflerin Sultan 2. Abdülhamit'in karşısına 5.Murat'ı geçirme umutları kalmamıştır. Bu olaydan sonra fazla taraftarı bulunmayan ve lideri ölen komite dağılmıştır.
Türkiye'nin Siyasal Partileri-Serhan YÜCEL,
Leave a Comment